Diyarbakır ihracatı, 10 ayda geçen yılı solladı

DTSO Başkanı Mehmet Kaya, sınır kapılarının ihracattaki önemine dikkat çekerken, 2024’ün ilk 10 ayına ait verileri Güneydoğu Ekspres’e açıkladı.

Türkiye Kamu Ticaret Sistemi istatistiklerine göre 2024 yılının 10 ayında Türkiye'den Irak ve Kürdistan Bölgesi'ne 10 milyar 766 milyon dolar değerinde çeşitli mallar ihracat edildi. En çok ihraç edilen kalem ise hububat oldu. İstatistiklere göre, 2 buçuk milyar değerinde tahıl ürünü, değeri yaklaşık 1 milyar 200 milyon ABD doları bulan kimyasallar, 1,05 milyar dolarlık mobilya, kağıt ve orman ürünleri, yaklaşık 954 milyon dolar değerinde ahşap, 790 milyon dolar değerinde ise elektrikli ve elektronik ürünler ihraç edildi. DTSO BAŞKANI MEHMET KAYA'DAN EKSPRES'E ÖZEL AÇIKLAMA Güneydoğu Ekspres Gazetesinde yer alan habere göre, Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası (DTSO) Başkanı Mehmet Kaya, Irak'a yapılan 10 aylık ihracat rakamlarını değerlendirdi. Kaya, 2024 yılı içerisinde Diyarbakır'dan yapılan ihracat rakamlarını da açıkladı. TÜRKİYE'NİN 10 AYLIK İHRACAT RAKAMLARI  Türkiye'den Irak'a yapılan 10 aylık ihracat rakamlarının geçen yılın çok az üstünde olduğunu belirten Kaya, "10 aylık veriye baktığımızda geçen yılki rakamların çok az üstünde bir ihracatımız var. Yaklaşık yüzde 55'ni de Irak'ın Kürdistan Bölgesi'ne yapıyoruz. Tabi bizler için en önemli ihracat merkezi orası. Daha da bunu geliştirmemiz lazım. Diyarbakır için henüz istediğimiz rakamı yakalayabilmiş değiliz. Irak'la olan ticaretin önündeki bazı engellerin kaldırılması gerekir. Diyarbakır-Erbil uçuşları çok önemli. İnsanların rahat bir şekilde gidip gelemeyeceği yere tabi ki de mal satmaları çok kolay olmaz. Onun için bu seferler yapılmalı" dedi. TEK BİR KAPIDAN YOĞUN İHRACAT YAPILIYOR  En önemli sorunlardan birinin de tek bir kapı üzerinden yoğun bir ticaretin olması olduğuna dikkat çeken Kaya, "En önemli sorunlardan bir tanesi de şu an yoğun bir şekilde tek kap ile ticaret yapıyor olmamız. Bir an önce Habur Sınır Kapısı'na bir alternatif kapı oluşturulmalı. Günde 4 bine çıkan TIR potansiyeli artırılması lazım. Bu kapıyla bunun tek başına oluşma şansı yok. İkinci bir kapının açılması gerekiyor. Bizim bölgeye yeni sektörlerle ilgili yatırımcı çekmemiz gerekiyor. Karacadağ Organize Sanayi ve Birinci Organize Sanayi bölgelerimiz var. Buralara yatırımcıları ve yatırımları çeşitlendirmeliyiz" diye konuştu.  DİYARBAKIR'DA HANGİ SEKTÖRLERDEN İHRACAT YAPILDI? Diyarbakır'dan hangi sektörlerden ihracat yapıldığını da açıklayan Kaya, şunları aktardı: "Şuan Diyarbakır'dan özellikle alüminyum, tarım mobilya, kimya ve kağıt sektörlerinde önemli ihracatlarımız var. Ama bu ihracatın çeşidini artırmak kentin sanayisinin ihracat artışına önemli katkı sağlayacaktır. Bunun için de 2024'te biten teşvik yeniden düzenlenmeli. Kent sınır kapıları ve limanlara uzak. Kentin bu dezavantajlı durumunu yapılacak teşviklerle normale çevirmeleri lazım. Vergi teşviki tek başına yeterli olmuyor artık. Bunun biraz daha geliştirilmesi, lojistik, enerji gibi desteklerin ve bunun yanında sektörlerin kümelenmesini sağlayacak desteklerin birlikte verilmesi gerekiyor. Bunlar verildiği taktirde bizim Güney komşularımız olan Irak ve Suriye'ye her türlü ürünümüzü satabileceğimiz önemli komşularımızdırlar. Bunlar önemli bir avantaj sağlıyor bize. Sattığımız ürünlerin tamamına yakınını Türkiye'de üretiyoruz. Yani kendi öz malımızı satıyoruz. Bu çok önemli. Dışa bağımlı değiliz ihracatta. İhracat rakamlarımızı ne kadar artırırsak Türkiye'de yaratacağımız katma değer ve istihdam da bir o kadar artacaktır."  NUSAYBİN SINIR KAPISI İHRACAT İÇİN HAYATİ ÖNEME SAHİP Biran önce Nusaybin Sınır Kapısı'nın açılması gerektiğine vurgu yapan Kaya,  "Biran önce Nusaybin Sınır Kapısı'nın işlevsel hale gelmesi gerekiyor. Bizim ihracatımızın artabilmesi için Irak'la yaşanan ihracat sorunlarının bir an önce ortadan kaldırılması lazım. Bizim için şuan en önemli konu Nusaybin Sınır Kapısı'nın açılmasıdır. Bir o kadar ihracatı da Nusaybin üzerinden yapacağımıza inanıyorum. Bölgenin ihracatı ve sınır ticaretinin artmasında Nusaybin Sınır Kapısı en önemli ve hayati kapılardan bir tanesi" ifadesinde bulundu. DİYARBAKIR'IN GERÇEK İHRACAT RAKAMLARI NE KADAR? Diyarbakır'ın ihracat rakamlarını da açıklayan Kaya, şunları belirtti: "Diyarbakır'da on ayda 200 milyon dolar civarında bir ihracat yapılmış. Geçen yıla göre yaklaşık yüzde beşlik bir artışımız var. Ama yeterli değil. Hem oran yeterli değil, hem de rakam yeterli değil. Ama bu tabi ki TÜİK'in verilerine göredir. Fakat biz şunu biliyoruz ki liman ve sınır kapısına olan uzaklık bazı ihracat rakamlarının bize değil de sınırdaki illere yazılıyor. Aslında bizim ihracatımız gerçek anlamda bir milyar doların üzerindedir. Ama bunu rakamlara yansıtamıyoruz. Çünkü üretici daha kolay olduğu için malını sınır ihracatçıları üzerinden gerçekleştiriyor. Bu da ihracat rakamlarını bize değil de sınır komşulara yazılmasına neden oluyor."