Diyarbakır güneydoğu mutfak kültürlerine liderlik ederek bütün dünyayla paylaşmalıdır. Gastronomi alanında Türkiye’nin en önemli aktörlerinden olması gereken Diyarbakır sahip olduğu gastronomi zenginliğini daha da geliştirebilir, bunun için her şeye sahip. Kaldı ki dünya uygarlığının temellerinin atıldığı bu bereketli coğrafya sadece Diyarbakır değil; bütün dünyaya ışık tutabilir.
Diyarbakır ve çevresi mutfak kültürlerinin geleceğe aktarılması, sorumluluk bir yana özverili çabalar gerektiriyor. Diyarbakır coğrafyasının somut olmayan soyut kültür varlıkları arasında olan yiyecek ve içecek kültürü aslında hem onlar ile övünmeyi hem de bir değer olarak yaşatılmayı hak ediyor.
Ancak eşsiz kültürel, tarihî ve tabii zenginlikleriyle turizm faaliyetlerinin odağında olması gereken Diyarbakır için gerekli olan şeylerin başında, ulusal rekabet ortamında imaj ve marka değeri adına bilgi ve birikimi olan uygulama kabiliyeti yüksek yöneticiler gastronomi ye yeme içme gurme yazar bloggerler geliyor. Tam da bu noktada Diyarbakır dünya ya tanıtmalıyız en zengin mutfak kültürel coğrafi işaretli ürünlerimiz hakkında herkes Diyarbakır’a gelmeli ve bu lezzetleri tatmalıdır.
Mezopotamya ve Anadolu Medeniyetlerinin geçiş bölgesinde olan Diyarbakır, 9 bin yıllık köklü bir geçmişe sahiptir. Medeniyetlerin beşiği olarak da anılan Diyarbakır, buğdayın insan eliyle tarımının yapıldığı ilk topraklara sahiptir. Bu tarih, bölgede inanılmaz bir karmanın oluşmasına neden olmuştur. Arap, Ermeni, Kürt, Zaza, Yahudi, Süryani ve Türk halkı yıllarca bir arada yaşayıp birbirlerinden etkilenmişlerdir. Bu etkileşim hala devam etmektedir. Bu nedenle ki, bu derin zenginlik Diyarbakır yöresinin mutfak kültürünü de doğrudan etkilemektedir.
Diyarbakır mutfağının geneline baktığımızda et ağırlıklı bir yemek kültürüne sahip olduğu anlaşılmaktadır. Kuzu ve koyun eti tercih edilmektedir. Dana eti ise pek tercih edilmez. Yemekler acılı, yağlı, baharatlı ve ekşili olarak yapılıp yenmektedir. Kebap ve çeşitleri de oldukça fazladır. Diyarbakır’da kahvaltılara çok önem verilir. Zengin kahvaltıları meşhurdur.
Klasik kahvaltısı kadar sabah kahvaltısında ciğer yemek halkın olmazsa olmazlarındandır. Bunun yanı sıra Diyarbakır, yemekleri açısından gerek hayvansal gerek tahıl ürünleri bakımından çeşitlik göstermektedir. Yörede pek çok şey yetişmektedir. Çınar ve Silvan’da mercimek, buğday, arpa ve pamuk; Lice’de ceviz ve nar yetişirken Çermik ve Çüngüş’te ise üzüm yetişmektedir.
Diyarbakır’da yetişen yaklaşık 38 çeşit üzüm vardır. Tüm bu çeşitlilik ve kültürel zenginlik mutfağının öne çıkmasında büyük rol oynamaktadır.
Malabadi Gazetesi yazarı Mehmet Kudat