Silvan’ı kavurmayla Türkiye ile tanıtan kavurmacı
Haber: Mehmet KUDAT
Gastronomi Yazarı Danışman ve Gazetemizim yazarı Şef Mehmet Kudat, bu hafta, Doğu’da alternatifi olmayan tarihi ile gastronomi haritamızda turizm ve gastronomi tek şehirdir Silvan kavurmasının mimarı olan Mehmet Şentoprak (Hemé Cazé) yi, okuyucuyla buluşturdu.
Hacı baba Mehmet Şentoprak yani hémé cazê 1931 yılında Silvan'da doğdu anne tarafı Silvanlı baba tarafı Rıza Halit’ın torunu Muş’un Malazgirt Bulanık Hasköy’de bir çok akrabası bulunmaktadır. Haseni aşiretine mensup olan dedeleri 7 yaşında ailesini savaşta kaybedince Muş’tan Silvan’a güç ettiğini ifade eden Teyfik Şentoprak, “Babam 13 yaşında yanında çalıştığı ustası kan davasında ceza evine giriyor. Ustası ceza evinde çıkıncaya kadar, bir süre çalışır, Babam çalıştığı işyerinden ayrıldıktan sonra 1949 yıllında ilk lokantasını açar ve kavurmayı kavurma dışında fırın Ağzı ve fırın tavada Silvan’a yemek kültürüne kazandırır. Yaptığı bütün yemeklerde el lezzeti ve kabiliyet vardı, çok güzel yemekler yapardı, gerek yurtiçi gerek yurt dışı medya, siyaset ve Sanat camiasında müşteri kitlesi vardı. Hemé Cazé namı her yere yayılmıştı, meşhur kavurması ile yerli ve yabacı turistler yemek yedikleri uğrak yerlerinden biridir”dedi.
10 çocuk babası olan Mehmet Şentoprak (Hémé Cazé) 2000 yılının mayıs ayında vefat etti. Babasının bıraktığı aşçılık mesleğini oğlu Tevfik Şentoprak halen sürdürüyor.
Teyfik ustanın mutfağında kavurma dışında hangi yemekleri yapıyor Silvanlı esnafın en sevdiği yemekler bunlar
Şentopra, “Kavurma . fırın güveç, fırın Ağzı, haşlama, fırın tava, kemikli kavurma, kızartma, sulu köfte, etli patates, kuru fasulye, pilav, bulgur, mercimek çorbası, Silvan tepsi, Malabadi tepsi, hâsunî tepsi, çeşitleriyle Silvanlı hemşerilerimize sunuyoruz. Ama kavurma tadı bir başka oluyor, işyerimize gelen tüm müşterilerimizin tercih ettiği kavurma her zaman öncelikli olmuştur. Müşterilerimiz lokantamıza uğradılar zaman önce kavurmayı sorarlar, Babamın lokantasında kavurma yemek, çorba içmek ayrıcalıktı kavurması dillere destandı, Silvan’a gelen tüm devlet adamları muhakkak kavurma yemeye gelirdi. Kendine has pişirme teknikleriyle büyük bakır kazanlarda, leğenlerde etleri temizlerdi, kavurması bolca kuyruk yağında bekletilip marine edip et pamuk gibi olurdu. Yediğin kavurma dünyanın hiç bir yerindeki kavurmaya benzemezdi, asla dokunmazdı rahatsız etmezdi. Bide İtalyalılara bir mesajım var. Bizim etlerimizde soslarla örtülecek bir ayıbımız yok. Biz eti, et gibi pişirip insanlara yediririz. Kavurmanın namı tüm Türkiye’de nam yapmış, bir kavurmaydı. Allah rahmet eylesin Haci babaya 1949’dan beri devam eden kavurma serüveni hala aynı lezzet ile devam ediyor” dedi
Alaylı bir şekilde kavurmayı öğrenen Haci baba’nın oğlu Teyfik usta sokağı saran kavurma kokusu halen devam ettiriyor.
Evet, birazda Silvan da kaybolmaya yüz tutmuş yemeklerimiz nelerdir hızlıca Silvan yemekleri tescil coğrafi işaret almak için çalışmalar yapıyoruz
SİLVAN YEMEKLERİ
COĞRAFİ İŞARET ALINACAK YEMEKLERİMİZ
1- kavurması
2- hindi etli helise
3- mastawa
4- nane sele
5- savarı gurız
6- ser u pi
7- dolmı hışk
8- pılola dıms
9- xerdel dolması
10- kündır mast
11- tırşıka farkimı
12- serbézır
13- serhır meyir
14- şurbeşir
15- hebenisk
16- piçik bımast
17- kütlük bıkünci
18- beloi
19- devlewiti
20- sire mast
21- savarı bı şıhire
Gastronomi Yazarı Danışman Şef Mehmet Kudat