Haber: İhsan YILMAZ

Malabadi Haber :  Diyarbakır’ın kadim ilçesi Silvan, tarihin derinliklerinden günümüze ulaşan görkemli kalesiyle yeniden gündemde. Dünya’da dolgu sistemiyle inşa edilmiş ender kalelerden biri olan ve “kale şehir” niteliği taşıyan Silvan Kalesi, 2 bin 200 metre uzunluğundaki surları, 50 burç ve kulesiyle ziyaretçilerini büyülemeye devam ediyor. Ancak bu eşsiz yapı, hâlâ hak ettiği ilgiyi ve restorasyonu bekliyor.

Eşi Benzeri Yok: Dolgu Sistemiyle İnşa Edilen Kale

Silvan Kalesi'nin en dikkat çeken özelliği, dolgu sistemiyle inşa edilmiş olması. Bu yönüyle dünyada eşi benzeri olmayan bu yapı, sadece bir savunma hattı değil, aynı zamanda bir şehir planlaması örneği olarak da değerlendiriliyor. Kaleyi çevreleyen surların içinde geçmişin izlerini taşıyan bir yaşam alanı saklı.

9 Kapı, 50 Burç: Her Taşında Bir Medeniyetin İzi

Kalenin üzerinde Eyyubiler, Artuklular ve Mervaniler gibi pek çok medeniyete ait yazıtlar bulunuyor. Dört yöne açılan toplam dokuz kapısı var. Bu kapılar arasında en bilinenler:

Meyhane Kapısı

Boşat Kapısı

Kulfa Kapısı

Aşağı Mahalle (Deri Jer) Kapısı

Burcu Şah Kapısı

Diyarbakır Kapısı

Bu kapılar ve burçlar, bir zamanlar Silvan’ın farklı kültürlere ev sahipliği yaptığını gösteren canlı izlerdir. Kale, kareye yakın planıyla iki katlı olarak inşa edilmiş olup; doğudan batıya 600, kuzeyden güneye 500 metreye yayılan devasa bir alanı kaplamaktadır.

Tarih Sahnesine İlk Adım: M.Ö. 77

Kalenin ilk olarak M.Ö. 77 yılında Büyük Tigran Krallığı döneminde kurulduğu tahmin ediliyor. Ardından Bizans döneminde onarımlardan geçirilmiş, Hamdani ve Mervani dönemlerinde ise surlara yeni burçlar eklenmiş. Bu da Silvan Kalesi’nin her dönem stratejik ve kültürel bir merkez olduğunu gözler önüne seriyor.

Silvan Sadece Kale Değil, Bir Kültür Coğrafyası

Silvan yalnızca kalesiyle değil, çevresindeki eşsiz kültürel mirasla da öne çıkıyor.

Malabadi Köprüsü: Dünya’da benzeri olmayan taş köprü mimarisiyle mühendislik harikası.

Hasuni Mağaraları: İçinde dünyanın ilk “tencerede pişirilen yemeği”nin yapıldığı yer olarak anılan bir tarih hazinesi.

Albat Ovası: İnsan eliyle yapılan ilk tarım alanlarından biri; buğdayın doğuş yeri.

Silvan’a gelen yerli ve yabancı turistler bu kadim toprakların ruhunu hissetmek için her yıl ilçeye akın ediyor.

Silvan Halkının Çağrısı: “Tarihimizi Korumak İstiyoruz”

Silvanlılar, bu tarihi mirasın korunması ve restorasyonunun yapılması için yetkililere sesleniyor. Kale ve çevresindeki yapılar, hem kültürel miras hem de turizm açısından büyük bir potansiyel taşıyor. Ancak bu potansiyelin değerlendirilmesi için ciddi bir restorasyon, tanıtım ve koruma programına ihtiyaç duyuluyor.