Kürt siyasetinin önemli isimlerinden biri olan Leyla Zana, geçtiğimiz günlerde kişisel sosyal medya hesabından Kürt gençlerin hedef gösterilmesi, gözaltına alınması ve tutuklanmasına tepki gösteren bir paylaşım yaptı. Bu paylaşım, kamuoyunda büyük yankı uyandırdı ve Leyla Zana yeniden gündeme oturdu. Peki, Leyla Zana kimdir, nereli ve kaç yaşında? İşte, Leyla Zana’nın yaşam öyküsü ve kariyerine dair tüm detaylar...

Leyla Zana, 3 Mayıs 1961 tarihinde Diyarbakır'ın Silvan ilçesinde dünyaya geldi. Fahrettin ve Hediye Dağlı çiftinin kızı olan Zana, eğitim hayatına zor şartlar altında başladı. İlkokulun birinci sınıfını tamamlayamadan okulu bırakmak zorunda kaldı. Henüz 14 yaşındayken, kendisinden 21 yaş büyük kuzeni Mehdi Zana ile evlendi. 12 Eylül 1980 askeri darbesi döneminde eşi tutuklanıp 10 yıl hapis cezasına çarptırılınca, Zana okuma-yazma öğrenmeye karar verdi. Eğitimi tamamlayarak dışarıdan ilkokul, ortaokul ve liseyi bitirdi.

1987 yılında, İnsan Hakları Derneği Diyarbakır şubesinin kurucuları arasında yer aldı. 1988'de ise Yeni Ülke Gazetesi’nde gazeteci olarak çalışmaya başladı. Leyla Zana, 1991 Türkiye genel seçimlerinde Sosyal Demokrat Halkçı Parti listesinden Diyarbakır Milletvekili olarak TBMM'ye girdi. Yemin töreninde başında Kürt ulusal renkleri olan bir bantla, Türkçe başladığı yemini Kürtçe "Bu yemini Türk ve Kürt halklarının kardeşliği adına ediyorum" cümlesiyle tamamladı. Bu hareketi, mecliste büyük tepki çekti ve ardından yaşanan süreçte dokunulmazlığı kaldırıldı, gözaltına alındı ve 15 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Zana, hapishanede geçirdiği yıllar boyunca uluslararası barış kuruluşları ve insan hakları derneklerinin desteğini aldı. 1995 yılında Sakharov Düşünce Özgürlüğü Ödülü'ne layık görüldü. 2004 yılında serbest bırakılmasının ardından, TBMM'de 24. Dönem Diyarbakır, 25. ve 26. Dönem Ağrı milletvekili olarak görev yaptı.

21 Mart 2007 tarihinde Diyarbakır'daki etkinliklerde sarfettiği, "Kürtlerin 3 lideri var. Bu üç lidere minnet borçluyuz" sözleri nedeniyle Diyarbakır 6. Ağır Ceza Mahkemesi heyeti, Zana'yı Terörle Mücadele Kanunu'nun "Terör örgütünün propagandasını yapmak" suçunu kapsayan 7. maddesi uyarınca 2 yıl hapis cezasına çarptırdı.

Çeşitli tarihlerde yaptığı 9 ayrı konuşma nedeniyle Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nde "Terör örgütünün propagandasını yapmak" ve "Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek" suçlarından yargılanan Leyla Zana'ya mahkeme 10 yıl hapis cezası ve seçme-seçilme ehliyetinden ve diğer siyasi hakları kullanmaktan yoksun bırakılmasına da karar verdi. Ancak Yargıtay 9. Ceza Dairesi "sanığın eksik savunma" yapması sebebiyle kararı bozdu. Yeniden görülen davada "sanığın terör örgütü PKK üyeliği boyutuna ulaştığı" gerekçesiyle aynı ceza verildi. Tekrar temyize gönderilen dosya yine bozularak yerel mahkemeye gönderildi. İlgili Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi, Yargıtay’ın kararına uydu. Mahkeme, son yasal düzenlemeleri dikkate alarak Zana hakkındaki “terör örgütü propagandası yapmak” suçundan kovuşturmanın ertelenmesine; “örgüt adına suç işlemek” suçundan da ceza verilmesine yer olmadığına karar vererek davayı düşürdü.

Leyla Zana, hayatı boyunca insan hakları ve Kürt halkının hakları için mücadele etmiş cesur bir siyasetçidir. Sosyal medya üzerinden yaptığı son paylaşım da, onun bu mücadelesini sürdürdüğünün bir göstergesidir. Leyla Zana'nın hayatı ve kariyeri, birçok genç için ilham kaynağı olmaya devam ediyor. Onun hikayesi, adalet ve eşitlik için verilen mücadelenin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor. WİKİPEDİA