Haber: İhsan YILMAZ

Son dönemlerde esnafların karşılaştığı ekonomik sıkıntılara bir yenisi daha eklendi. Halk Bankası tarafından Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kooperatifleri aracılığıyla verilen kredilerin faiz oranlarına %10’luk bir zam yapılmasının ardından esnaf, yeni bir uygulamayla karşı karşıya kaldı. Son altı ay içinde SSK primi yatırılmamış olma şartı, esnafın kredi kullanabilmesi için temel bir gereklilik haline getirildi. Bu durum, ekonomik dar boğazdaki esnafı daha da zor bir sürece sürüklediği belirtildi.

Hazine Bakanlığının getirdiği yeni uygulamayla esnafın zor günler geçirmesini ifade eden vatandaşlar tepkilerini şu şekilde dile getirdi.

“Alınan Karar Gözden Geçirilmeli”

Hazine Bakanlığı kararlarının ardından artan faiz oranlarıyla beraber esnafın zor günler yaşadığını belirten Silvanlı esnaf, “Hazine ve Maliye Bakanlığının faiz uygulaması tüm esnafları olumsuz bir şekilde etkilemiştir. Dolayısıyla faiz uygulamasıyla büyük sarsıntı yaşayan Silvanlı esnaflar yeni uygulama olan SSK’lı çalışanların kredi alamayacak olması ise, bizleri tam bir çıkmazın içine itilmiştir. Bu uygulama şimdiye kadar hiçbir yerde uygulanmadı. Mağduruz yetkililerin ve devlet büyüklerinin bir kez daha bu kararı gözden geçirmelerini ve esnaf için esneklik getirmesini istiyoruz” dedi.

Geriye Dönük Faiz Artışı Şoku

Kooperatif kredileri genellikle 60 ay (5 yıl) vadeli olarak sunuluyor. 2021 yılında kredi kullanan ve hâlâ borcunu ödemekte olan esnaflar, kredilerinin kalan borçlarını yeni faiz oranları üzerinden geri ödemek zorunda kaldı. Bu geriye dönük faiz artışı, esnafın geri ödeme planlarını altüst etti. Önceden %7,5 faiz oranıyla kredi alan bir esnafın borcu, yeni oranla %17’ye yükseldi. Diğer oranlardaki artışlar ise şu şekilde gerçekleşti:

Bu faiz artışları, geri ödemelerini düzenli yapan birçok esnaf için büyük bir darbe oldu. Özellikle Silvan’da yıllardır kredi kullanıp geri ödemelerinde hiçbir sorun yaşamayan esnaflar, faiz oranlarındaki bu ciddi artış karşısında borçlarını nasıl ödeyecekleri konusunda büyük endişe yaşıyor.

Yeni Kredi Şartları: SSK Primi Yatırılmamış Olma Koşulu

Faiz artışlarının şoku devam ederken, esnaf için daha zorlu bir engel gündeme geldi. Yeni kredi başvurularında esnafa getirilen şart, kredi kullanımı için son 6 ay içinde SSK priminin yatırılmamış olmasını zorunlu kılıyor. Bu durum, özellikle küçük esnafları büyük bir çıkmaza sokmuş durumda. İşlerini büyütmek veya mevcut borçlarını kapatmak için krediye ihtiyaç duyan esnaflar, yeni şartlarla karşı karşıya kaldıklarında büyük bir şok yaşadıklarını belirtiyorlar.

Silvan’da faaliyet gösteren birçok esnaf, bu yeni uygulamanın kendilerini büyük bir darboğaza sürüklediğini ifade ediyor. İşlerin durgun olduğu bir dönemde krediye ulaşmanın zorlaştırılması, esnafın işlerini büyütme veya borçlarını ödeme planlarını sekteye uğrattı. Kredi taleplerinin SSK primi yatırılmamış olma koşuluna bağlanması, esnaflar arasında büyük bir tepkiyle karşılanıyor. Birçok esnaf, bu uygulamayı eleştirirken, esnafın büyük kısmının finansal destek almasının önüne geçildiğini düşünüyor.

Ekonomik Belirsizlik ve Gelecek Kaygısı

Son dönemde sürekli değişen kredi koşulları, faiz oranları ve yeni uygulamalar, esnafın geleceğe dair kaygılarını artırıyor. Geri ödemelerle boğuşan esnaf, işlerini ayakta tutmakta zorlanırken, krediyle işlerini büyütmek isteyenler ise yeni düzenlemeler karşısında çaresiz kalıyor. Özellikle pandemi döneminde yaşanan ekonomik etkilerinin hala hissedildiği bir dönemde, faiz oranlarının geriye dönük artırılması ve yeni kredi şartlarının getirilmesi esnaflar için büyük bir darbe niteliğinde.

Esnaf temsilcileri ve kooperatifler, bu tür uygulamaların esnafı daha da zor bir sürece soktuğunu belirterek, yeni düzenlemelerin gözden geçirilmesini talep ediyor.